Dr. Ahmed Younis *
Faruk Günindi **
* Professor (Associate) St. George’s, University of London and Kingston University (Linkedin)
** Başkan, NHI İstanbul Doğal Sağlık Enstitüsü (Linkedin)
Özet
Kupa terapisi, sağlığı korumak ve hastalıkları iyileştirmek için vücudun uygun noktalarına kupa kapatmaya ve vücuttan kan almaya dayanan bir tedavi yöntemidir. İlk yazılı tıp metni olan Antik Mısır’a ait (M.Ö. 1550) Ebers papirüslerinde kupa terapisiyle ilgili bilgilere rastlanmaktadır. Çin tıbbında binlerce yıldır uygulanmaktadır. Asya kıtasının bilinen en eski tedavi yöntemi sayılabilir. Hippokrates’in (M.Ö. 460-377) tıp metinlerinde ayrıntılı olarak anlatılmış, takipçisi Galen tarafından, önemi ve pratiği hakkında bilgiler verilmiştir. Avrupa’da yüzyıla kadar hastanelerde uygulanmıştır. Kuzey ve Güney Amerika yerlileri ve Afrika halkları tarafından uzun yıllardır kullanılmaktadır. “Hacamat” olarak adlandırılan kupa terapisi Hz. Muhammed tarafından yaptırılmış ve tavsiye edilmiş, İslam ve Osmanlı tıbbının en önemli
tedavi yöntemlerinden biri olmuştur. Anadolu halk hekimliğinde uygulanmaktadır.
Anahtar sözcükler: Kupa Terapisi, hacamat, geleneksel tıp, tamamlayıcı tıp
Hacamat Nedir? Hacamatın Kısa Tarihçesi
Kupa terapisi, sağlığı korumak ve hastalıkları iyileştirmek için vücudun uygun noktalarına kupa kapatmaya ve vücuttan kan almaya dayanan bir tedavi yöntemidir. İlk yazılı tıp metni olan Antik Mısır’a ait (M.Ö. 1550) Ebers papirüslerinde kupa terapisiyle ilgili bilgilere rastlanmaktadır. Çin tıbbında binlerce yıldır uygulanmaktadır. Asya kıtasının bilinen en eski tedavi yöntemi sayılabilir. Hippokrates’in (M.Ö. 460-377) tıp metinlerinde ayrıntılı olarak anlatılmış, takipçisi Galen tarafından, önemi ve pratiği hakkında bilgiler verilmiştir. Avrupa’da 19. yüzyıla kadar hastanelerde uygulanmıştır. Kuzey ve Güney Amerika yerlileri ve Afrika halkları tarafından uzun yıllardır kullanılmaktadır. “Hacamat” olarak adlandırılan kupa terapisi Hz. Muhammed tarafından yaptırılmış ve tavsiye edilmiş, İslam ve Osmanlı tıbbının en önemli tedavi yöntemlerinden biri olmuştur. Anadolu halk hekimliğinde uygulanmaktadır .
Hacamat Ne Zaman Yapılmalıdır?
Hacamat için kameri ayların ikinci yarısı tercih edilir, zira bu dönemde vücuttaki hayati kuvvetler harekete geçer ve zararlı maddeler ortaya çıkar. Hastalık durumu hariç, havanın fırtınalı olmadığı günler yapılır. Güneş doğduktan 2-3 saat sonrası en uygun zamandır.
Hacamat Vücudun Hangi Bölgelerine Yapılır?
Bıngıldak, ense çukuru ve boyundaki şah damarları hariç, vücudun her bölgesine uygulanabilir. Yara, yanık, ödem, egzama, vitiligo, ben, anevrizma, arterioskleroz, travma izi ve kırık varsa problemli bölgelerin üzerinde değil, çevresinde yapılabilir. Kalp pili taşıyan kişilerde kalp hizasına, lazer ameliyatı yapılmış bölgelere, göz ameliyatlarından sonra ense çukuru altına ve kulak arkasına, can acıtacağı için sivri kemikler üzerinde hacamat yapılmamalıdır.
Hacamat Öncesinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
24 saat öncesinden yenip içilenlere özen göstermeli; son 3 saat içinde hiçbir şey yiyip içmemelidir. Böylece vücudun sindirim için fazla enerji harcamaması sağlanır. Kan dolaşımını hareketlendirmek ve kirli kanın alınmasını kolaylaştırmak için keselenerek banyo yapmalıdır.
Hacamat Nasıl Uygulanır?
Kupa, hacamat bölgesine kapatılır. Oluşan vakum kanı yüzeye toplar. Terapist, keskin bir aletle 2 mm boyunda ince çizikler atar ve toplanan kanı dışarı çıkarır. Kupa kapatma ve çizme işlemi tekrarlanarak kirli kan ve dokular arasında toplanan atıklar çıkarılır. Vakum bölgeyi uyuşturduğundan hacamat acı vermez ve çoğunlukla iz bırakmaz.
Hacamat Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
İlk 1-2 saat içinde yemek yememeli ve uyumamalı; ilk 24 saat içinde vücudu yoracak ağır işlerden kaçınmalı, dinlenmeli; et, süt gibi sindirimi zor hayvansal gıdalar tüketmemeli, duş – banyo yapmamalı, rüzgâra ve soğuğa maruz kalmamalıdır.
Hacamatın Faydaları Nelerdir?
Kalın ve kılcal damarları temizler, tıkanıklıkları açar, kan dolaşımını
canlandırır. (Hastalıkların önemli bölümü kanın organlara düzgün gidememesinden
kaynaklanır.)
- Kandaki alyuvarları büyüten, kanı kıvamlaştıran ve dolaşımı bozan fazla asitleri çıkarır.
- Kan üretimiyle görevli organları (kemik iliği, karaciğer, dalak) uyarır ve canlandırır.
- Dokuların beslenmesini ve oksijenlenmesini arttırır, sertlikleri ve ödemleri çözer.
- Kan damarlarının tıkanması sonucunda sinirlerde oluşan baskıları ortadan kaldırır.
- Baş ve eklem ağrılarını, bel-boyun fıtığına ve kireçlenmesine bağlı ağrıları dindirir. (Kupayla vakumlanan bölgelerdeki hasta hücreler patlar ve prostagladin maddesi açığa çıkar.)
- İç kanamanın durmasına yardım eder.
- Kandaki, dokulardaki, kaslardaki ve ciltteki toksinleri atar; vücudu ilaç artıklarından ve salgılarından arındırır.
- Kan değerlerini düzeltir; kansızlık tedavisinde destekleyicidir.
- Kandaki üreyi düşürür.
- Kandaki kötü kolesterol (LDL) değerini düşürür, iyi kolesterol (HDL) değerini yükseltir.
- Kandaki doğal kortizonu arttırır.
- Hormon bezlerini ve lenf düğümlerini temizler, canlandırır, düzene sokar.
- Endorfin4 seviyesini yükseltir.
- Beyin fonksiyonlarını canlandırır.
- Sinirsel dengesizleri ortadan kaldırır.
- Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir ve vücuda direnç kazandırır.
Kimlere Hacamat Yapılmaz?
Hemofili ve diyaliz hastalarına, antikoagülan ilaç kullananlara, organ nakli geçirenlere, kortizon sebebiyle cildi aşırı incelmiş kişilere, adet dönemindeki kadınlara, -dinç ve kuvvetli olanlar hariç – 60 yaşın üzerinde olup hayatında hiç hacamat yaptırmamışlara, karnı tok olanlara, kronik hazımsızlık çekenlere, akut hastalıkların şiddetli ve ateşli devresinde olanlara hacamat yapılmaz.
Bu metin, 12.06.2009 – 15.30 Zeytinburnu Belediyesi ve Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği tarafından düzenlenen Geleneksel Tıp Festivali 2009’da sunulmuştur.
Kaynak: https://www.ztbb.org/2009-tip-festivali/kupa-terapisi/